Fethali Kaçar'ın Çağatay Türkçesi sözlüğünde yer ve akrabalık adları.

Examined dictionaries belonging to historical periods have an important place in revealing the vocabulary of each period and in reading and understanding the texts of the relevant field or period. This vocabulary reveals the conceptual world, world view, material and spiritual culture of that society. At the same time, the vocabulary of a language is a reflection of many semantic events and rhetoric that make the expression strong. The aim of this study is to determine the vocabulary of Fethâli Kaçar's Chagatai Turkish Dictionary of place and kinship names, to classify them thematically and to reveal whether Abuşka Dictionary and Ferâgî are witnessed in the Chagatai Turkish Dictionary. In addition, different meanings of this vocabulary given in dictionaries have been tried to be given in the study. The Chagatai Turkish Dictionary of Fethâli Kaçar, which is the source of the study, is a Chagatai Turkish-Persian dictionary written in Iran in 1861, known as Lugât-ı Etrakiyye. The numerical data of the toponomy and kinship names determined in this dictionary are as follows: First. Toponomy Names: One hundred and twenty eight toponomy names have been identified under twelve titles in total. There are at most (eighty) provinces, county, countries, and city names. The names of rivers, fluvial and fount are eighteen. There are the names of places where the least food is distributed (one), religious place names, and garden and entertainment place names (two). Lenger "Both the name of the place where food is distributed to the public and the name of the grave.", Fergâna "The name of both the province and the mountain.", Behmen "The name of both a fount and a castle." means. Second. Kinship Names: There are fifty-three. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Tarihî dönemlere ait incelenen sözlükler, her bir döneme ait söz varlığının ortaya konulmasında ve ilgili saha ya da döneme ait metinlerin okunması ve anlaşılmasında önemli bir yere sahiptir. Bu söz varlığı, o toplumun kavramlar dünyasını, dünya görüşünü, maddî ve manevî kültürünü ortaya koyar. Aynı zamanda bir dilin söz varlığı, anlatıma güç veren birçok anlam olaylarını, söz sanatlarını da yansıtır. Bu çalışmanın amacı, Fethali Kaçar'ın Çağatay Türkçesi Sözlüğünde bulunan yer ve akrabalık adlarına ilişkin söz varlığını tespit edip, tematik açıdan tasnif etmek ve Abuşka Lugâtı ile Feragî'nin Çağatay Türkçesi Sözlüğünde tanıklanıp tanıklanmadığını ortaya koymaktır. Ayrıca bu söz varlığının sözlüklerde geçen farklı anlamları da çalışmada verilmeye çalışılmıştır. Çalışmaya kaynaklık eden Fethali Kaçar'ın Çağatay Türkçesi Sözlüğü, 1861'de İran'da yazılmıştır. Çağatay Türkçesi-Farsça bir sözlüktür. Bu eser, Lugât-ı Etrâkiyye olarak da bilinir. Bu sözlükte tespit edilen yer ve akrabalık adlarının sayısal verisi şöyledir: 1.Yer Adları: Toplam on iki (12) başlık altında yüz yirmi sekiz (128) yer adı tespit edilmiştir. En fazla (80) il, vilâyet, ülke, kent adları yer almaktadır. Irmak, nehir, pınar adları on sekiz (18) tanedir. En az (1) aş dağıtılan yer adı ve dînî yer adları ile bahçe ve eğlence yer adları (2) yer almaktadır. Lenger "Hem halka yemek dağıtılan yer hem de mezar adı.", Fergâna "Hem vilayet hem dağ adı.", Behmen "Hem pınar hem kale adı." anlamındadır. 2. Akrabalık Adları: Elli üç tanedir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]