Deficiti socijalne kognicije kod osoba sa epilepsijom temporalnog režnja ; Deficits in social cognition in adults with temporal lobe epilepsy

Interesovanje za specifičnosti socijalne kognicije osoba sa epilepsijom postaje aktuelnije kako zbog višestrukog uticaja koji ovaj poremećaj ima na psihosocijalnu adaptaciju i kvalitet života pogođene osobe, uprkos sve naprednijem medicinskom tretmanu, tako i zbog toga što sama epilepsija predstavlja pogodnu paradigmu za rasvetljavanje posebnih kognitivnih procesa koji se nalaze u pozadini socijalnog ponašanja. U radu je dat sažet prikaz istraživanja socijalne kognicije kod osoba sa ubedljivo najčešćom formom epilepsije kod odraslih – epilepsijom temporalnog režnja (temporalna epilepsija, TE), sa fokusom na komponentama ove funkcije koje danas privlače najveću pažnju. Uopšteno, pacijenti sa TE ispoljavaju poteškoće mentalizacije postižući slabije rezultate na različitim za- dacima (afektivne i kognitivne) teorije uma. Zatim, za ovu populaciju su ka- rakteristični deficiti prepoznavanja emocija, naročito negativnih, kao i slabije razvijena kognitivna komponenta empatije. Nalazi koji u celini sugerišu veći ili manji stepen narušenosti socijalne kognicije kod osoba sa TE mogu doprineti dubljem razumevanju socioemocional- nih poteškoća sa kojima se one suočavaju u svakodnevnom životu. U tom smis- lu, istraživanja socijalne kognicije daju vetar u jedra razvoju i poboljšanju dosadašnjih praksi lečenja epilepsije, ukazujući na neophodnost snažnijeg na- glaska na psihosocijalnim problemima, podjednako u dijagnostici kao i tret- manu, da bi se obezbedio holistički, sveobuhvatan tretman i zbrinjavanje pacijenata. ; There is a growing interest in the characteristics of social cognition in people with epilepsy, due to the multiple effects that epilepsy has on the psychosocial adaptation and quality of life of the patient, despite increasingly advanced medical treatment, and because epilepsy itself represents a suitable paradigm for elucidation of the cognitive processes underlying social behavior. The paper provides a brief overview of research on social cognition in people with temporal lobe epilepsy (TLE), the most ...