Türkiye’de havayolu şirketlerinin tanıtım çalışmalarının yolcuların karar verme sürecine etkisi ; The impact of promotional activities of airline companies in Turkey on decision making process of passengers

İletişimin kalbini oluşturduğu tanıtım çalışmaları, organizasyonların hedef kitleleri üzerinde itibar sağlama, güven oluşturma, pazarlama çalışmalarına destek olma ve sürdürülebilirlik konularında en etkili araçlardır. Kurumların iç ve dış hedef kitlelerine yönelik iletişim çalışmaları, özellikle reklam, halkla ilişkiler faaliyetleri, kişisel satış ve satış geliştirme faaliyetlerinden oluşan pazarlama iletişimi, tüketicilerin satın alma konusunda karar verme süreçleri üzerinde belirleyici bir rol oynamaktadır. Değişimin çok hızlı yaşandığı tüketim toplumunda, yeni tüketici profilinin satın alma davranışlarını etkileyen faktörleri tespit etmek ve bu doğrultuda pazarlama stratejileri geliştirmek kurumlar için çok önemlidir. Dünyada ve ülkemizde gelişen ticaret ve refah düzeyinin artmasıyla insanların seyahat etme alışkanlıklarının değişmesi neticesinde havacılık sektörüne olan rağbet artmış, devletlerin destekleri, modern havalimanları, gelişmiş uçaklar ve maliyetlerin nispeten azalması hava taşımacılığını tercih edilir hale getirmiştir. Rekabetin yoğun yaşandığı havacılık sektöründe, havayolu şirketlerinin tanıtım çalışmalarının ve yolcu satınalma davranışlarının incelenmesi bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Havayolu itibarı, reklam, müşteri sadakat programları (sık uçuş programları), fiyat, hizmet kalitesi ve web sitesi, e-postalar, Facebook, Twitter, Instagram, YouTube, mobil uygulamalardan oluşan dijital pazarlama unsurlarının havayolu yolcusunun uçak bileti satın alma kararını verme sürecinde ne derece etkili olduğu Türkiye’de faaliyet gösteren biri tam servis sağlayıcı ve diğeri ise düşük maliyetli olmak üzere iki havayolu şirketinin İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanından seyahat eden yolcularına yöneltilen anket sorularıyla ölçülmüştür. Çalışmanın literatür taraması bölümlerinde kurumların pazarlama iletişimi faaliyetleri ve tüketicilerin satınalma için karar verme sürecine havacılık sektörü penceresinden bakılmıştır. Araştırma bölümünde ise yolcuların bilet alma sürecini etkileyen iletişim çalışmalarını belirlemek üzere “Havayolu Tercihlerini Etkileyen Faktörler Ölçeği” geliştirilmiş, elde edilen sonuçlar analiz edilerek, yolcuların satınalma kararları üzerinde sırasıyla itibarın, hizmet kalitesinin, sık uçuş programlarının, fiyatın, dijital pazarlama faaliyetlerinin ve reklamın etkili olduğu saptanmıştır. Bu faktörlerin etkisinin havayolunun tam servis sağlayıcı veya düşük maliyetli havayolu olmasına göre değişkenlik gösterdiği gözlenmiştir. ; The promotional activities as the core of communication are the most effective tools in terms of providing reputation, building trust, supporting marketing efforts and sustainability for the target groups of organizations. Communication activities for the internal and external target groups of organisations, especially marketing communication consisting of advertising, public relations activities, personal sales and sales development activities play a determining role on the decision-making processes of consumers. In the fast changing consumption society, it is of great importance for organisations to identify the factors affecting purchasing behavior of the new consumer profile and to develop marketing strategies accordingly. As a result of the change in people's travel habits due to the increase in the prosperity level and developing trade in the world and in our country, the demand for the aviation sector has increased, the support of the states, modern airports, advanced aircraft and the relatively decrease in costs have made air transportation preferable. The core of this study is the analysis of promotional activities and passenger purchasing behavior of airline companies operating in the aviation industry, where competition is intense. At İstanbul Sabiha Gökçen Airport, a questionnaire was given to the passengers of two airline companies (a full service carrier (FSC) and a low cost carrier (LCC) operating in Turkey), to measure to what extent the factors such as airline reputation, advertising, frequent flier programs, price, service quality and digital marketing tools including web sites, e-mails, Facebook, Twitter, Instagram, YouTube and mobile application have an impact on the process of ticket purchasing decision of passengers. In the literature review of the study, the marketing communication activities of the organisations and the purchasing decision-making process of the consumers are dealt with within aviation industry perspective. In the methodolgy research section, the “Factors Affecting Airline Preferences Scale” was developed to determine the communication studies affecting the ticket purchasing process of the passengers. The findings obtained were analyzed and it was determined that the reputation, service quality, frequent flight programs, price, digital marketing activities and advertisement were effective on the purchasing decisions of the passengers. It was observed that the effect of these factors varies according to whether the airline is a full service carrier or a low cost carrier.