Canine visceral leishmaniasis’te P dalga dispersiyonu ve kardiyak troponin I konsantrasyonu ; P wave dispersion and cardiac troponin I concantration in canine visceral leishmaniasis

Canine Visceral Leishmanisis (CVL); eski dünya ülkelerinde Leishmania infantum’un (L. infantum) neden olduğu, kronik seyirli çoğunlukla ölümcül sistemik bir hastalıktır. Enfeksiyonda köpekler hem rezervuar hem de konak olarak rol oynamaktadır. Bu yönüyle enfekte köpekler gerek insan gerekse de diğer köpeklerin sağlığını tehdit etmektedir. L. infantum ile enfekte köpeklerde diğer organ ve sistemlerin etkilenmesi yanında güncel literatürlerde kardiyak tutulumun da şekillendiği rapor edilmektedir. Bu çalışma CVL’li köpeklerde evrelere göre 12 lead bilgisayarlı elektrokardiyografi ile saptanan Pd kullanılarak atriyal ileti süresinin ölçülmesi ve yine kardiyak troponin I (CTnI) seviyesinin ölçülmesiyle olası kardiyolojik hasarın klinik açıdan değerlendirilmesi amaçlandı. Araştırmanın hayvan materyalini hipotrikozis, perioküler alopesi, kilo kayıbı, onikogripozis, deri lezyonları (yaygın kepeklenme, alopesi ile uyumlu eksfoliatif dermatitis) ve/veya anoreksi, lenfadenopati, hepatosplenomegali gibi klinik bulgulardan bir ya da birkaçını gösterdiği için getirilen her iki cinsiyetten ve çeşitli yaş gruplarından 24 köpek oluşturdu. Sağlıklı kontrol grubunda karşılaştırma, CVL’li köpeklerde ise kardiyak hasar varlık, nitelik ve düzeylerinin belirlenmesine yönelik 12 lead bilgisayarlı EKG cihazıyla değerlendirmeler [(istirahat halinde 1 mV/cm amplitüdünde ve 50 mm/sn hızında) (Pd ölçümü)] ile birlikte tür spesifik ticari test kiti kullanılarak serum CTnI konsantrasyonu ölçüldü. CVL ile infekte (IFAT pozitif) ve farklı klinik bulgular gösteren/göstermeyen 18 köpek, 3 farklı gruba (n=6) ayrılarak; I. grupta yukarıda sözü edilen klinik bulgulardan yalnızca birini gösterenler (oligosemptomatik), II. grupta multiple ya da çok sayıda klinik bulgu gösterenler (polisemptomatik), III. grupta asemptomatik köpekler çalışma kapsamına alındı. IV. grupta CVL yönünden negatif ve herhangi bir hastalık tablosu bulunmayan sağlıklı köpekler yer aldı. Yüksek düzeyde cTnI konsantrasyonu polisemptomatik köpeklerin tamamında olmak üzere, toplam olarak CVL ile infekte 10/18 köpekte saptandı. Kontrol grubu olguların tamamında cTnI seviyelerinin referans aralıklarda [<0,03 ng/dL] seyrettiği belirlendi. Gruplar arası karşılaştırıldığında kontrol ile hasta olgular arasında (p>0,05) istatistiksel olarak belirgin bir fark saptanmadı. Ortalama±standart sapma Pd değerinin kontrol grubunda 22,76±3,12, asemptomatik grupta 22,03±0,80, oligosemptomatik grupta 22,73±0,80 ve polisemptomatik olguların ise 25,67±1,41 aralığında olduğu belirlendi. Gruplar arası karşılaştırmada polisemptomatik grup ile; kontrol (p=0,026), asemptomatik (p=0,012), oligosemptomatik (p=0,027) gruplar arasında belirgin bir farklar mevcuttu. Gerek miyokarditis, gerekse aritmiler Leishmaniasisli hem insan hem de köpeklerde meydana gelebildiğinden EKG değişiklikleri, özellikle Pd ile cTnI konsantrasyonlarının bir arada değerlendirilmesi elzemdir. Bu çalışmada her iki parametrenin birlikte değerlendirilmesi, özellikle de CVL ile enfekte köpeklerde evrelere göre yapılan değerlendirme oldukça önemlidir. İnsan hekimliğinde miyokardiyal işemi ve nekrozisin saptanmasında serum cTnI konsantrasyonlarının önemli bir belirteç olarak kullanılmakta, primer veya sekonder kardiyak bozukluğu bulunan hayvanlarda da yüksek sensitivite ve spesifitiveye sahip olduğuda bildirilmektedir. Çalışmamızda cTnI konsantrasyonları gruplar arası karşılaştırıldığında kontrol ile hasta olgular arasında istatistiksel olarak belirgin bir fark saptanmasa da, bireysel anlamdaki artışların hastalığa bağlı muhtemel miyokarditise yorumlanabileceği düşünüldü. Yine bu çalışmada 6 farklı derivasyonda (I,II, III, aVR, aVL, aVF) özellikle polisemptomatik köpeklerde belirlenen ort. Pd değerinin kontrol grubuna oranla arttığı, ancak sağlıklı köpeklerde bildirilen ortalama Pd göre normal sınırlarda kabul edilebileceği görünmektedir. Ancak çalışmamızda her grupta 6’şar enfekte köpek bulunduğu göz önünde bulundurulduğunda daha fazla sayıda olgu üzerinde araştırma yapılması gerekliliği açıktır. ; Canine Visceral Leishmanisis (CVL) is mostly fatal chronic systemic disease caused by Leishmania infantum (L. infantum) in the Old World countries. In infection, dogs plays both host and reservoir role. By this context, infected dogs are a threat to both people and other dogs. In dogs infected with L. infantum, cardiac involvement in addition to the other affected organs and systems were also reported in the updated literatures. In the present study, the aim was to clinically evaluate the probable cardiac damage in dogs with CVL according to its stage via measuring atrial conduction time by use of Pd determined within computerized electrocardiography and cardiac troponin I (CTnI) level. A total of 24 dogs, of both sexes and various ages, referred with one or more of the clinical findings such as hypertrichosis, periocular alopecia, weight loss, onychogryphosis, skin lesions (severe scaling, exfoliative dermatitis compatible with alopecia) and/or anorexia, lymphadenopathy, hepatosplenomegaly. In the healthy control group for comparison and in dogs with CVL to determine presence, nature and level of cardiac damage, the evaluations were performed with computerized 12-lead ECG device [(1 mV/cm amplitude in resting and 50 mm/sec) (Pd measurement)] and serum CTnI concentrations were measured by using species specific commercial test kit. Eighteen dogs infected with CVL (IFAT positive) with/without different clinical sign were enrolled into three different groups (n=6); of the above mentioned clinical sign, to those of which with single clinical sign (oligosymptomatic) were included in the group I; those with multiple or several clinical signs (polysymptomatic) were included in the group II; and asymptomatic dogs were included group III. CVL-negative healthy dogs without any disease were left in group IV. High levels of cTnI concentration were detected in 10 of 18 dogs infected CVL with all polysymptomatic dogs. In all cases of the control group, cTnI levels were in the reference range [<0.03 ng/dL]. Even the comparison of each groups, no statistically significance (p>0.05) was found between CVL positive and control dogs. Mean ± standard deviation of Pd values were 22.76±3.12, 22.03±0.80, 22.73±0.80 and 25.67±1.41 in the control group, asymptomatic group, oligosymptomatic group, and polysymptomatic group, respectively. In comparison between groups, polysymptomatic group was significantly different than control (p = 0.026), asymptomatic (p = 0.012) and oligosymptomatic (p = 0.027) groups. As myocarditis and arrhythmias may occur in both humans and dogs with Leishmaniasis, in an attempt to evaluate ECG changes, especially assessing combination of Pd and cTnI concentration, is essential. In this study, the evaluation of this two parameters together, especially the assessment made according to stages in infected dogs CVL, is important. In human medicine, serum cTnI concentrations is used as an important marker to detect myocardial ischemia and necrosis, and it may also be reported that this parameter have high sensitivity and specificity in animals with primary or secondary cardiac disorders. Although a statistically significant difference was not found between CVL positive and control dogs in the present study, it was suggested that the individual increase may be associated with myocarditis due to disease. Besides, it may be claimed that the mean Pd values determined in especially polysymptomatic dogs was higher compared to the control group, whereas this may be accepted in the reference ranges based on mean Pd values reported in healthy dogs. However considering infected dogs population as 6 in each group, it may be safely claimed that further investigations regarding greater number of cases the may be warranted.