Barwniki solwatochromowe w badaniach struktury polimerów. Cz. I. Profile dyfuzji w poli(tereftalanie butylenu)Solvatochromic dyes in polymers structures investigations. Part I. Diffusion profiles in poly(butylene terephthalate)

Przedstawiono nową metodę badania struktury nadcząstecz-kowej polimerów na podstawie oceny postępu przenikania (per-meacji) rozpuszczonego barwnika solwatochromowego. Przeanalizowano profile dyfuzji w poli(tereftalanie butylenu) (PBT) tego rodzaju barwnika z grupy merocyjanin rozpuszczonego w 1,2--dichlorobenzenie. Cyfrowe obrazy mikroskopowe próbek wykazały złożoność procesu migracji barwnika. Współczynniki dyfu zji, wyznaczone na podstawie II prawa Ficka, świadczą o istnieniu co najmniej dwóch równoległych dróg penetracji barwnika poprzez dwa typy różniących się polarnością kanałów penetracji - szerszych i węższych. Zestawiono współczynniki dyfuzji charakteryzujące te dwa rodzaje kanałów.

A new method of polymer supramolccular structure investigation, on the basis of evaluation of dissolved solvatochromic dye permeation, is presented. Diffusion profiles (Figs 3-5) of merocyanine-like dye [formula (1)], dissolved in 1,2- dichlorobenzene, in poly(butylene terephthalate) (PBT) have been analysed. Digital microscopic images of samples indicate that the dye migration process is a complex one. Diffusion coefficients, determined on the base of 11 Fick's law, prove that there are at least two parallel paths of dye penetration via two types of penetration channels differing in polarity wider and narrower. Diffusion coefficients characterising these two types of channels have been compiled (Table 1).