'n Ondersoek na die waarde van liggaamsteologie om 'n inklusiewe verstaan van seksualiteit te bevorder tydens adolessensie

Thesis (MTh)--Stellenbosch University, 2015.

ENGLISH ABSTRACT: This study examines the value that body theology can add to an inclusive understanding of sexuality in adolescence. Sexuality was understood differently throughout different periods in time, but even today there is still no real clarity on what is meant by the term sexuality. Sexuality is a difficult term to define and its meaning plays an important role in the way people treat each other. Throughout the different periods the church has largely been either silent about sexuality or considered it a sin. As a result the church would not necessarily be seen as a good resource for advice on sexual matters. Adolescents go through a dramatic period of developing on a physical, cognitive and moral level, which all occur simultaneously, but sexual development is the most prominent. Sexual development prepares adolescents on a physical level to reproduce and to enter into sexual relationships, but cognitive and moral development also takes place; these two processes are supportive for the adolescent to understand and process the sexual development. These developing processes, together with the context in which an adolescent is growing up, has an impact on the type of moral value system compiled by adolescents, which determines how they behave. As already mentioned, the church is not necessarily involved in these discussions, and therefore this study challenges the churches to become involved again by making use of body theology. The research question can be formulated as follows: What contribution can body theology make to promote an inclusive understanding of sexuality during adolescence? To answer the research question, the first objective is discussed in chapter 2, namely to give a historical overview to obtain an understanding of sexuality and see how the understanding of sexuality changed over the different periods, but also to see that there were certain times when the understanding of sexuality was the same. The second objective is discussed in chapter 3, where the focus is on a historical overview of the understanding of the body. This historical overview is discussed to understand that the body often stood in an ambiguous position and dualisms formed part of the understanding of the body, but it also affects a deeper understanding of life. In chapter 4, the third objective is discussed by examining the centrality of sexual development during adolescence to understand the important role that sexual development plays in the adolescent's life, but also to realise that it affects other aspects of life. The fourth objective is discussed in chapter 5, which contains the discussion of body theology to indicate how it can promote an inclusive understanding of sexuality. This chapter also discusses how body theology developed and the importance of the body in body theology. Chapter 6 includes conclusions and recommendations, such as that youth workers and church leaders need to recognise their own understanding of sexuality and the body, but that body theology can promote an inclusive understanding of sexuality if youth workers and church leaders are able to make a theological shift and use body theology as a theological lens.

AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie studie ondersoek die waarde wat liggaamsteologie tot ʼn inklusiewe verstaan van seksualiteit tydens adolessensie kan byvoeg. Seksualiteit is deur verskillende tydperke verskillend verstaan, maar daar is selfs vandag nog nie werklik uitsluitsel van wat met die term seksualiteit bedoel word nie. Seksualiteit is ʼn moeilike term om te definieer en die verstaan daarvan speel ʼn belangrike rol in die wyse waarop mense mekaar hanteer. Die kerk was grootliks deur die verskillende tydperke óf stil oor seksualiteit óf het dit as ʼn sonde beskou, met die gevolg dat die kerk nie noodwendig as ʼn goeie hulpbron vir raad rakende seksuele sake beskou word nie. Adolessente gaan deur ʼn dramatiese tydperk waar alle ontwikkelingsprosesse, waarvan die seksuele ontwikkeling die prominentste is, gelyktydig plaasvind. Die seksuele ontwikkeling berei adolessente liggaamlik voor om voort te plant en in seksuele verhoudings te tree, maar kognitiewe en morele ontwikkeling vind ook plaas; hierdie twee prosesse is ondersteunend vir die adolessent om die seksuele ontwikkeling te kan verstaan en verwerk. Hierdie ontwikkelingsprosesse, tesame met die konteks waarin ʼn adolessent groot word, het ʼn invloed op die tipe morele waardestelsel wat adolessente saamstel, en wat bepaal hoe hulle optree. Soos reeds genoem, is die kerk nie noodwendig betrokke by hierdie gesprekke nie, en daarom stel hierdie studie voor dat kerke weer betrokke moet raak deur gebruik te maak van liggaamsteologie. Die navorsingsvraag kan soos volg geformuleer word: Watter bydrae kan liggaamsteologie maak tot die bevordering van ʼn inklusiewe verstaan van seksualiteit tydens adolessensie? Om die navorsingsvraag te beantwoord word die eerste doelstelling, om ʼn historiese oorsig oor die verstaan van seksualiteit te kry, om te sien hoe die verstaan van seksualiteit oor verskillende tydperke verander het, maar ook op sekere tye dieselfde verstaan van seksualiteit gehandaaf is, in hoofstuk 2 bespreek. Die tweede doelstelling word in hoofstuk 3 bespreek, waar die fokus op ʼn historiese oorsig van die verstaan van die liggaam val. Die historiese oorsig oor die verstaan van die liggaam word bespreek om ook te verstaan dat die liggaam baie keer in ʼn dubbelsinnige posisie gestaan het en dat dualismes deel gevorm het van die verstaan daarvan, maar dat dit ook verdere verstaan van die lewe beïnvloed het. In hoofstuk 4 word die derde doelstelling bespreek deur die sentrale rol van seksuele ontwikkeling tydens adolessensie te ondersoek om te verstaan watter belangrike rol seksuele ontwikkeling in die adolessent se lewe speel, maar ook dat dit ander aspekte van die lewe beïnvloed. Die vierde doelstelling word bespreek in hoofstuk 5, wat die bespreking van liggaamsteologie bevat om aan te dui hoe dit ʼn inklusiewe verstaan van seksualiteit kan bevorder. In hierdie hoofstuk word daar ook bespreek hoe liggaamsteologie ontstaan het en wat die belangrikheid van die liggaam in liggaamsteologie is. Hoofstuk 6 sluit die studie af met gevolgtrekkings en aanbevelings soos dat jeugwerkers en gemeenteleiers bewus moet word van hulle eie verstaan van seksualiteit en die liggaam, maar ook dat liggaamsteologie ʼn inklusiewe verstaan van seksualiteit kan bevorder, indien jeugwerkers en gemeenteleiers ʼn teologiese skuif maak en liggaamteologie as ʼn teologiese lens gebruik.