Parenting and externalising problems in adolescents: Results of factor analysis

Background/Aim. Modern conceptualising of parenting in relation to manifesting adolescence externalising problems is based on parent-child two-way communication, mutual trust and parental involvement. A lot of research reports prove independent contribution of parental variables on expressing externalising problems in middle and late adolescence while data about their mutual relationship are missing. The aim of this study was to determine the relationships of parental variables and variables of externalising problems in a common space. Methods. The study included 507 students, both boys and girls, of Belgrade secondary schools, aged from fifteen to eighteen. Parental monitoring was studied using the Parental Monitoring Scale, affective attachment to parents by the Inventory of Parents and Peers Attachment, parenting practices using the Alabama Parenting Questionnaire and externalising problems by the Achenbach System of Empirically Based Assessment, Youth Self-Report. Results. Factor analysis indicated the existence of 4 factors (components) which together accounted for 65.5% of variance. The first factor (positive parenting and affective attachment to mother) accounted for 38.1%, the second (externalising problems and negative parenting) accounted for 11.26%, the third (affective attachment to father) accounted for 8.93% and the fourth (negative discipline and inadequate affective attachment to mother) accounted for 7.22% of variance. The most important discovery arised from matrix correlation was a negative correlation of the second component with the first (-0.539) and the third (-0.481) one. Conclusion. A positive relationship between parents and adolescents except for a positive parenting practices of parents characterize all the subscales of parental monitoring except for the parental control. Compared to fathers, mothers are generally more involved in life of adolescents and have better mutual relationship with them, but in relation to externalising problems

Uvod/Cilj. Moderna konceptualizacija roditeljstva u vezi sa ispoljavanjem eksternalizovanih problema u adolescenciji bazirana je na dvosmernoj komunikaciji roditelj-dete, međusobnom poverenju i uključenosti roditelja. Obilje istraživačkih nalaza upućuje na dokaze o nezavisnom doprinosu roditeljskih varijabli na ispoljavanje eksternalizovanih problema u srednjoj i kasnoj adolescenciji, dok nedostaju podaci i njihovom međusobnom odnosu. Cilj rada bio je da se ispita odnos roditeljskih varijabli i varijabli eksternalizovanih problema u zajedničkom prostoru. Metode. Ispitivanjem je obuhvaćeno 507 učenika beogradskih srednjih škola uzrasta od petnaest do osamnaest godina, oba pola. Roditeljski nadzor je ispitivan putem Skale roditeljskog nadzora, afektivna vezanost za roditelje putem Inventara afektivne vezanosti za roditelje, vaspitni postupci roditelja putem Alabama upitnika o roditeljstvu, a eksternalizovani problemi putem Ahenbahovog sistema empirijski bazirane procene. Rezultati. Faktori analiza upućuje na postojanje 4 faktora (komponente) koji zajedno objašnjavaju 65,5% varijanse. Prvi faktor (pozitivno roditeljstvo i afektivna vezanost za majku) učestvuje u 38,1%, drugi (eksternalizovani problemi i negativno roditeljstvo) u 11,26%, treći (afektivna vezanost za oca) u 8,93% i četvrti (negativno disciplinovanje i neadekvatno afektivno vezivanje za majku) u 7,22% varijanse. Najznačajniji nalaz proistekao iz matrice korelacije predstavlja negativno korelisanje druge sa prvom (-0,539) i trećom (0,481) komponentom. Zaključak. Pozitivan odnos između roditelja i adolescenata, osim pozitivnih vaspitnih postupaka roditelja, opredeljuju i sve podskale roditeljskog nadzora, sem roditeljske kontrole. Majke su, u odnosu na očeve, generalno uključenje u život adolescenata i ostvaruju bolje odnose sa njima, ali se, u odnosu prema eksternalizovanim problemima, afektivna vezanost za očeve pokazala veoma značajnom i to nezavisno od njihove vaspitne uloge.